Melanom Cilt Kanserinden Korunma

Melanomdan korunmanın kesin bir yolu yoktur. Yaş, ırk ve aile geçmişi gibi bazı risk faktörleri kontrol edilemez. Ancak melanom ve diğer cilt kanserlerine yakalanma riskini azaltacak önlemler vardır ve uygulanması riski azaltır.

  • Ultraviyole (UV) ışınlarından korunmak: Melanom riskini azaltmanın en önemli yolu UV ışınlarına maruz kalmaktan kaçınmaktır. Açık havadayken güneşten korunmak ve gölgede kalmak UV maruziyetini azaltmanın en iyi yoludur. Güneşe çıkmak gerekli ise bu durumda mümkün olduğunca cildi koruyan giysiler kullanmak, koruma derecesi yüksek güneş kremleri kullanmak, şapka takmak ve göz ve çevresindeki hassas cildi korumak için güneş gözlüğü kullanmak olabildiğince korunmak için çözüm olabilir. Ayrıca solaryumlardaki bronzlaşma lambaları, uzun süreli cilt hasarına neden olabilecek ve cilt kanserine katkıda bulunabilecek UV ışınları yayar. Özellikle 30 yaşından önce başlanan solaryum kullanımının melanom riskini arttırdığı bilinmektedir. Bu nedenle pek çok dermatolog (ve sağlık kuruluşu, solaryum ve güneş lambalarının kullanılmamasını önermektedir.
  • Şekil 1: Melanom Cilt Kanserinden Korunma


  • Çocukların güneşten korunması: Çocuklar daha kolay güneşten etkilenebildikleri için güneşe karşı dikkatle korunmalı ve yaşları ilerledikçe güneşten korunabilmeleri için erken yaşlarda güneş ışınlarının zararlı etkileri konusunda yetişkinler tarafından detaylıca bilgilendirilmelidir.

  • Yüksek Melanom Riski Altındaki Kişiler için Genetik Danışmanlık ve Test: Melanom riskini artıran gen mutasyonları (değişiklikler) ailelerden geçebilir, kalıtsal olabilir. Ancak kalıtsal melanomların, toplam melanomların çok küçük bir kısmını oluşturur. Aşağıdakilerden herhangi biri varsa, melanom riskini artıran bir gen mutasyonunu miras alınmış olabilir.
    • Ailede birkaç kişide melanom varsa
    • Bir aile üyesinin birden fazla melanomu olması
    • Bir aile üyesinin hem melanom hem de pankreas kanseri olması
    • Kişinin kendisinde özellikle ilki 45 yaşından önce ortaya çıkan 3 veya daha fazla melanom varsa
    • Spitz nevüs adında 2 veya daha fazla sıra dışı görünen benler oluştuysa

      Yüksek melanom oranlarına sahip bazı ailelerde, CDKN2A (p16) gibi genlerde mutasyonlar bulunur ve bu gen değişikliklerinin bazıları için testler mevcuttur. Ancak şu anda bu testlerin ne kadar yararlı oldukları konusunda bir kesinlik yoktur. Yukarıdaki faktörlerden herhangi birine sahip kişilerin, mutasyona uğramış bir gen taşıyıp taşımadıklarına bakılmaksızın daha yüksek melanom riskine sahip oldukları bilinmektedir.