Kanserin ne kadar yayıldığını belirleyebilmek için evreleme yapılır. Prostat kanseri için en yaygın kullanılan evreleme sistemi, TNM sistemidir.
Prostat kanseri için TNM sistemi 5 temel bilgiye dayanmaktadır:
Prostat kanserinin ana evreleri I ile IV arasında değişir. Bazı evreler daha alt evrelere de ayrılır (A, B, vb.). Evrelemede, rakamlar ne kadar düşük ise, kanser o kadar az yayılmış demektir. Örneğin Evre IV, diğer evrelere göre kanserin daha fazla yayıldığını gösterir. Her kanser hastası farklı süreçler yaşamasına rağmen, benzer evreye sahip kanserler benzer görünüme sahiptir ve genellikle aynı şekilde tedavi edilirler.
|
Evre |
Evre Grubu |
Evre Tanımlaması |
|
I |
cT1, N0, M0 Grade Grup 1 (Gleason skoru 6 ya da daha düşük) PSA < 10 |
Dijital rektal muayene ile hissedilmeyen veya transrektal ultrason gibi bir görüntüleme testi ile görüntülenemeyen, ya prostatın rezeksiyonu sırasında ya da yüksek PSA değeri nedeniyle yapılan iğne biyopsisi ile tanı koyulabilen kanserdir (cT1). Kanser yakındaki lenf düğümlerine [N0] veya vücudun başka bir yerine [M0] yayılmamıştır. Grade Grubu 1'dir ve PSA seviyesi 10'dan düşüktür. |
|
cT2a, N0, M0 Grade Grup 1 (Gleason skoru 6 ya da daha düşük) PSA < 10 |
Tümör dijital rektal muayene ya da transrektal ultrason ile tespit edilmiş ve prostatın sadece bir tarafının (sol veya sağ) yarısında veya daha azındadır (cT2a). Kanser yakındaki lenf düğümlerine [N0] veya vücudun başka bir yerine [M0] yayılmamıştır. Grade Grubu 1'dir ve PSA seviyesi 10'dan düşüktür. |
|
|
pT2, N0, M0 Grade Grup 1 (Gleason skor 6 ya da daha düşük) PSA < 10 |
Prostat ameliyatla çıkarılmıştır ve tümör sadece prostat ile sınırlıdır [pT2]. Kanser yakındaki lenf düğümlerine [N0] veya vücudun başka bir yerine [M0] yayılmamıştır ve Grade Grubu 1'dir ve PSA seviyesi 10'dan düşüktür. |
|
|
IIA |
cT1, N0, M0 Grade Group 1 (Gleason score 6 or less) 10 ≤ PSA< 20 |
Dijital rektal muayene ile hissedilmeyen veya transrektal ultrason gibi bir görüntüleme testi ile görüntülenemeyen, ya prostatın rezeksiyonu sırasında ya da yüksek PSA değeri nedeniyle yapılan iğne biyopsisi ile tanı koyulabilen kanserdir (cT1). Kanser yakındaki lenf düğümlerine [N0] veya vücudun başka bir yerine [M0] yayılmamıştır. Grade Grubu 1'dir ve PSA seviyesi en az 10 ve 20’den küçüktür. |
|
cT2a ya da pT2, N0, M0 Grade Group 1 (Gleason score 6 or less) 10 ≤ PSA< 20 |
Tümör dijital rektal muayene ya da transrektal ultrason ile tespit edilmiş ve prostatın sadece bir tarafının (sol veya sağ) yarısında veya daha azındadır (cT2a). Ya da prostat ameliyatla çıkarılmıştır ve tümör sadece prostat ile sınırlıdır [pT2]. Kanser yakındaki lenf düğümlerine [N0] veya vücudun başka bir yerine [M0] yayılmamıştır. Grade Grubu 1'dir ve PSA seviyesi en az 10 ve 20’den küçüktür.. |
|
|
cT2b ya da cT2c, N0, M0 Grade Grup 1 (Gleason skor 6 ya da daha düşük) PSA < 20 |
Tümör dijital rektal muayane ile tespit edilmiş ya da transrektal ultrason ile görüntülenmiştir. Prostatın bir tarafında yarısından fazlasında (cT2b) ya da her iki tarafta da görülmüştür (cT2c). Kanser yakındaki lenf düğümlerine [N0] veya vücudun başka bir yerine [M0] yayılmamıştır. Grade Grubu 1'dir ve PSA seviyesi 20’den küçüktür. |
|
|
IIB |
T1 ya da T2, N0, M0 Grade Grup 2 (Gleason skor 3+4=7) PSA < 20 |
Kanser prostat dışına yayılmamıştır. Dijital rektal muayene ile hissedilebilir ya da transrektal ultrason ile görülebilir (T1 ya da T2). Kanser yakındaki lenf düğümlerine [N0] veya vücudun başka bir yerine [M0] yayılmamıştır. Grade Grubu 2'dir ve PSA seviyesi 20’den küçüktür. |
|
IIC |
T1 ya da T2, N0, M0 Grade Grup 3 or 4 (Gleason skor 4+3=7 or 8) PSA < 20 |
Kanser prostat dışına yayılmamıştır. Dijital rektal muayene ile hissedilebilir ya da transrektal ultrason ile görülebilir (T1 ya da T2). Kanser yakındaki lenf düğümlerine [N0] veya vücudun başka bir yerine [M0] yayılmamıştır. Grade Grubu 3'dür ve PSA seviyesi 20’den küçüktür. |
|
IIIA
|
T1 or T2, N0, M0 Grade Group 1 to 4 (Gleason score 8 or less) PSA ≥ 20 |
Kanser prostat dışına yayılmamıştır. Dijital rektal muayene ile hissedilebilir ya da transrektal ultrason ile görülebilir (T1 ya da T2). Kanser yakındaki lenf düğümlerine [N0] veya vücudun başka bir yerine [M0] yayılmamıştır. Grade Grubu 3'dür ve PSA seviyesi en az 20’dir. |
|
IIIB |
T3 ya da T4, N0, M0 Grade Grup 1 ile 4 arasında (Gleason skor 8 ya da daha düşük) PSA herhangi bir değer |
Kanser prostatın dışında da büyümüş ve seminal veziküllere [T3] yayılmış olabilir veya prostatın yakınında bulunan üretral sfinkter (idrarı kontrol etmeye yardımcı olan kas), rektum, mesane veya pelvis duvarı [T4] gibi diğer dokulara yayılmış olabilir. Yakındaki lenf düğümlerine [N0] veya vücudun başka bir yerine [M0] yayılmamıştır. Sınıf Grubu 1 ile 4 arasındadır ve PSA herhangi bir değerde olabilir. |
|
IIIC |
Herhangi bir T, N0, M0 Grade Grup 5 (Gleason skopr 9 ya da 10) Herhangi bir PSA |
Kanser prostat dışında ve yakındaki dokulara doğru büyüyor olabilir (herhangi bir T evresi). Yakındaki lenf düğümlerine [N0] veya vücudun başka bir yerine [M0] yayılmamıştır. Grade Grubu 5'tir ve PSA herhangi bir değer olabilir. |
|
IVA |
Herhangi bir T, N1, M0 Herhangi bir Grade Grup Herhangi bir PSA |
Kanser prostat dışında ve yakındaki dokulara doğru büyüyor olabilir (herhangi bir T evresi). Kanser yakındaki herhangi bir lenf düğümüne sıçramıştır (N1) ancak vücudun herhangi başka bir yerine yayılmamıştır (M0). Grade Grup ve PSA herhangi bir değer olabilir. |
|
IVB |
Herhangi bir T, herhangi bir N, M1 Herhangi bir Grade Grup Herhangi bir PSA |
Kanser prostat dışında ve yakındaki dokulara doğru büyüyor olabilir (herhangi bir T evresi). Kanser yakındaki herhangi bir lenf düğümüne (N) ve uzak lenf düğümlerine, kemik ve diğer organlara sıçramış olabilir (M1). Grade Grup ve PSA herhangi bir değer olabilir. |
