Yumurtalık kanserlerinin %20’si erken evrede tespit edilebilmektedir. Yumurtalık kanserini erken tespit etmenin yolları aşağıda sıralanmıştır.
Düzenli kadın sağlığı muayeneleri: Pelvik muayenelerde yumurtalıklar ve rahim boyut, şekil ve kıvam açısından incelenir. Pelvik muayene bazı kadın kanserlerini erken aşamada tespit edilmesine çok katkı sağlar ancak çoğunlukla erken evre yumurtalık tümörünün tespit edilmesi hemen hemen imkansızdır. Pap testi veya HPV (human papilloma virüsü) testi gibi rahim ağzı kanseri için kullanılan tarama testleri yumurtalık kanseri taraması için etkili testler değildir. Nadiren de olsa ileri evre yumurtalık kanserleri Pap testleriyle saptanabilir.
Belirtilerin doktor ile takip edilmesi: Yumurtalıklarda erken evre kanserler genellikle bir belirtiye neden olmaz. Yumurtalık kanseri belirtileri daha az ciddi durumlardan da kaynaklanabilir. Yumurtalık kanserinin bu belirtilerin olası bir nedeni olduğu düşünüldüğünde kanser genellikle yayılmış ve ileri evrededir. Bazı yumurtalık kanseri türleri hızlı bir şekilde yakındaki diğer organlara yayılabilir. Belirtilerin dikkatle takip edilmesi, erken tanı ve başarılı tedavi olasılığını artırabilir.
Yumurtalık kanseri için tarama testleri
Tarama testleri ve tarama muayeneleri, herhangi bir semptomu olmayan kişilerde kanser gibi bir hastalığın tespit edilmesi amacıyla kullanılmaktadır. Yumurtalık kanserine yönelik tarama testi geliştirmek için pek çok araştırma yapılmasına rağmen şu ana kadar bir sonuç elde edilememiştir. Yumurtalık kanserinde, en sık kullanılan tam pelvik muayeneye ek olarak transvajinal ultrason (TVUS) ve CA-125 kan testi de tarama için kullanılmaktadır.
TVUS (transvajinal ultrason), vajinaya bir ultrason çubuğu yerleştirerek rahim, fallop tüpleri ve yumurtalıklara bakmak için ses dalgalarını kullanan ve yumurtalıktaki bir kitlenin (tümör) bulunmasına yardımcı olan bir tarama yöntemidir.
CA-125 kan testi, kandaki CA-125 adı verilen proteinin miktarını ölçer. Yumurtalık kanseri olan kadınların çoğunda yüksek düzeyde CA-125 bulunur. Ayrıca bu test, yumurtalık kanseri tanısı konmuş ve tedavi edilen kadınlarda tedaviyi yönlendirmeye yardımcı olacak bir tümör belirteci olarak da kullanılır. Tedavi işe yarıyorsa CA-125 seviyesi genellikle düşer. Ancak CA-125 seviyelerinin kontrol edilmesinin yumurtalık kanseri taraması için net bir fayda sağladığı tespit edilememiştir. Yüksek CA-125 düzeylerinin daha çok endometriozis ve pelvik inflamatuar hastalık gibi kadınlarda yaygın olarak rastlanan durumlardan kaynaklanması bunun en önemli nedenidir. Bununla birlikte yumurtalık kanseri olan herkeste CA-125 düzeyi yüksek olmayabilir.
Yüksek risk taşıyan kadınlar
Bazı kuruluşlar, Lynch sendromu, BRCA gen mutasyonları veya ailede meme ve yumurtalık kanseri öyküsü gibi kalıtsal bir genetik sendrom nedeniyle yumurtalık kanseri riski yüksek olan kadınları taramak için TVUS ve CA-125'in önerilebileceğini belirtmektedir. Yüksek risk grubundaki kadınlarda bile tarama için bu testlerin kullanılmasının yumurtalık kanserinden ölme olasılığını azalttığı henüz kanıtlanmamıştır.
