Soru :

Gonodal toksisite ne ile ilişkilidir? Yaş, kemoterapinin doz yoğunluğu ve süresiyle ilişkili midir?

Cevap :

Toksisite kemoterapi ajanının türü, toplam dozu ve hastanın yaşı ile ilgilidir. Yukarıda belirttiğim gibi alkile edici ajanlar özellikle hasar verici. Ayrıca tedavi dozu da önemlidir. Hastaya uygulanan her doz yumurta rezervine hasar veriyor. Bu hasar çocuklarda bile oluyor. Yani doğurganlığın korunması çocuklarda bile göz önüne alınmalı. Örneğin kemik iliği nakli öncesi çok yoğun pre-conditoning kemoterapi ve bazen de tüm vucut ışınlaması yapılıyor. Bu tür tedaviler çocuklarda (cinsiyet fark etmeksizin) bile 100% e yakın gonadal yetmezliğe yol açıyor. Bildiğiniz gibi, kemik iliği tedavisi sadece kanser değil diğer kan hastalıklarında da kullanılıyor. Yumurtalıklardaki yumurta sayısı doğum öncesi belirlenip sabit olduğundan bu rezervi azaltan her kemoterapi erken menopoza yol açıyor. Yaş ilerledikçe rezerv düştüğü için yaşlı hastalarda kemoterapi bu rezervi derhal tüketip anında menopoza yol açabiliyor. Ama genç hastalarda rezerv daha fazla olduğu için bu etki hemen fark edilmiyor ama bu hastalar da sonradan erken menopoza giriyor. Onun için bu tür hastaların hepsinin kemoterapi öncesi mutlaka bu konuda uzman biri tarafından değerlendirilmesi lazım.